«Καλά» και «κακά» λιπαρά
Συνήθως θεωρείται ότι τα λιπαρά βλάπτουν τον οργανισμό μας, ωστόσο αυτό δεν είναι απόλυτα αληθές για όλα τα λιπαρά. Δεν είναι όλα τα λίπη ίσα, όσον αφορά το πώς επηρεάζουν την υγεία μας και μια πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι ένα συγκεκριμένο είδος λιπαρών μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα ποσοστά καρδιακών παθήσεων και θανάτους από προβλήματα που σχετίζονται με την καρδιά και τον διαβήτη.
Ορισμένα είναι ωφέλιμα για την υγεία μας, όχι μόνο επειδή έχουν σημαντικά διατροφικά οφέλη, αλλά και γιατί δίνουν περισσότερη γεύση στα πιάτα. Τα λιπαρά είναι βασική πηγή ενέργειας και, μάλιστα, κάποια είδη λιπαρών συμβάλλουν στην καλή υγεία της καρδιάς και προσφέρουν απαραίτητες δομικές ουσίες για όλα τα κύτταρα του οργανισμού. Αυτό σημαίνει ότι οφείλουμε να γνωρίζουμε ποια είδη λιπαρών πρέπει να καταναλώνονται και σε ποια ποσότητα.
Ποια είναι λοιπόν τα λιπαρά αυτά; Και πως θα τα αναγνωρίσει κανείς;
Καλά λιπαρά
Τα ακόρεστα λιπαρά είναι αυτά που θεωρούνται “καλά λιπαρά” και αποτελούνται από δύο είδη:
- τα πολυακόρεστα και
- τα μονοακόρεστα λιπαρά
Τα πολυακόρεστα λιπαρά προστατεύουν την καρδιά, καθώς η κατανάλωσή τους και ειδικά η αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών (που ακολουθουν παρακάτω) με αυτά, έχει ευεργετική δράση για την υγεία, μειώνοντας των κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου και καρδιακού επεισοδίου Τα πολυακόρεστα λιπαρά περιέχονται σε μεγάλο ποσοστό σε διάφορες τροφές, όπως, για παράδειγμα:
- Λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, η ρέγγα και το σκουμπρί
- Φυτικά έλαια, όπως το ηλιέλαιο
- Μαλακή, φυτική μαργαρίνη
Τα μονοακόρεστα λιπαρά, ο βασιλιάς της Μεσογειακής διατροφής, περιέχονται σε μεγάλο ποσοστό, για παράδειγμα, στις εξής τροφές:
- Ελαιόλαδο
- Ταχίνι
- Σουσάμι
- Κραμβέλαιο
- Ορισμένους ξηρούς καρπούς, όπως πχ το βραζιλιάνικο φυστίκι και τα μακαντάμια
- Αβοκάντο
Τα γνωστά ω-3 λιπαρά τώρα, είναι ουσιαστικά υποκατηγορία των πολυακόρεστων λιπαρών και βρίσκονται
- στα λιπαρά ψάρια,
- στο λιναρόσπορο και
- στους ξηρούς καρπούς
Φαίνεται ότι έχουν αντιφλεγμονώδη και καρδιοπροστατευτική δράση.
Κακά λιπαρά
Τα κορεσμένα και τα λεγόμενα “τρανς” λιπαρά είναι αυτά που θεωρούνται ως “κακά λιπαρά”. Η πρόσληψη μεγάλων ποσοτήτων τέτοιων λιπαρών αποτελεί μία από τις πιο συνηθισμένες αιτίες αύξησης της χοληστερίνης, που οδηγεί σε διάφορα προβλήματα υγείας.
Τα κορεσμένα λιπαρά, περιέχονται σε μεγάλο ποσοστό, συνήθως, στις εξής τροφές:
- Αγελαδινό βούτυρο
- Λιπαρά κρέατα
- Τυρί
- Πλήρες γάλα
Τα τρανς λιπαρά παράγονται με βιομηχανικό τρόπο (υδρογόνωση ελαίων) από φυτικά έλαια για χρήση σε προϊόντα όπως η μαργαρίνη, τα σνακ κ.α.περιέχονται, σε μεγάλες ποσότητες, στις παρακάτω τροφές:
- Έτοιμα τρόφιμα, όπως κέικ και γλυκά
- Τηγανητά προϊόντα από φαστ-φουντ και έτοιμα γεύματα
Τα τρανς λιπαρά είναι ιδιαίτερα βλαβερά για την υγεία. Δεν αυξάνουν απλώς τα επίπεδα της κακής χοληστερίνης, αλλά ταυτόχρονα μειώνουν τα επίπεδα της καλής χοληστερίνης. Εδώ και χρόνια η συμβουλή προς όλους είναι να κόψουν τα λίπη. Τα τρανς λίπη δεν έχουν κανένα όφελος για την υγεία και συνιστούν σημαντικό κίνδυνο για καρδιακή νόσο. Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ έχει δώσει προθεσμία στις βιομηχανίες τροφίμων έως το 2018, προκειμένου να αφαιρέσουν τα τρανς λίπαρά οξέα από τα προϊόντα τους.
Πως θα βελτιώσετε την ποιότητα των λιπαρών που καταναλώνετε;
- Προσθέστε εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο στις σαλάτες και το φαγητό και προτιμήστε το ωμό
- Βάλτε τη μαλακή φυτική μαργαρίνη στη διατροφή σας
- Αντικαταστήστε με μαλακή φυτική μαργαρίνη το αγελαδινό βούτυρο που χρησιμοποιείτε στη μαγειρική και ως άλειμμα
- Καταναλώστε ανάλατους, ωμούς, ανεπεξέργαστους ξηρούς καρπούς σαν σνακ
- Βάλτε στο εβδομαδιαίο διαιτολόγιο τουλάχιστον μία φορά ψάρι, προτιμώντας κάποια λιπαρή επιλογή, όπως ο σολωμός, οι σαρδέλες, το σκουμπρί και η πέστροφα.
Είναι απαραίτητο να τονιστεί ότι αυτό που παίζει μεγάλο ρόλο είναι η σωστή αναλογία πρόσληψης των ωμέγα 3 λιπαρών οξέων σε σχέση με τα ωμέγα 6 λιπαρά οξέα, μια άλλη απαραίτητη για τον οργανισμό κατηγορία λιπαρών οξέων, την οποία προσλαμβάνουμε κυρίως από σπορέλαια, όπως το καλαμποκέλαιο, το ηλιέλαιο και το φυστικέλαιο.
Αξίζει επίσης να γίνει ιδιαίτερη μνεία σε ένα από τα ωμέγα-6, λιπαρά οξέα, το Γάμμα Λινολεϊκό Οξύ, (GLA), που βρίσκεται κυρίως στο λάδι οινοθήρα (Evening Primose Oil ή EPO) και στο λάδι μπουράντζας (Borage Oil).
Σημαντικά είναι και τα οφέλη από το ελαϊκό οξύ (ωμέγα-9), το οποίο, μαζί με τα αντιοξειδωτικά του παρθένου ελαιόλαδου, έχει ευεργετικότατη επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι μειώνει τον κίνδυνο του καρκίνου, ιδίως του ορθού και του παχέος εντέρου, του καρκίνου του στήθους, του προστάτη του παγκρέατος και του ενδομητρίου.
Μια από τις καλύτερες εταιρίες της Αμερικής που λειτουργεί από το 1968, η NOW Foods, παράγει το καλύτερο συμπλήρωμα omega λιπαρών, το
NOW Omega 3-6-9
το οποίο παρέχει έναν ισορροπημένο συνδυασμό από δύο βασικά λιπαρά οξέα (και τα παράγωγά τους) απαραίτητα για πολλές σωματικές λειτουργίες:
Το Omega-3 προερχόμενο από Flax seed και Canola και το Omega-6 από Primrose και Black Currant.
Tο ελαϊκό οξύ Omega-9 συμβάλλει σημαντικά στη διατήρηση της ανθρώπινης υγείας αφού ο συνδυασμός Omega-3, Omega-6, Omega-9 είναι χρήσιμος για την κυτταρική προστασία, την υγεία του εγκεφάλου και του καρδιαγγειακού συστήματος.
H γερμανική εταιρεία τώρα VioGenesis παράγει τα παρακάτω υψηλής ποιότητας συμπληρώμτα για ωμέγα λιπαρά:
VioGenesis Omega-3 Fish Oil 910mg
Η αγγλική εταιρεία Natures Aid παράγει επίσης τα:
Nature’s Aid Flaxseed Οil 1000mg
Natures Aid Super Strength Omega 3
Natures Aid Fish Oil Omega 3 1000 mg
Natures Aid Complete EFA 1200 mg
Και η εταιρεία New Roots Herbal από τον Καναδά το:
Παρά τις ευεργετικές ιδιότητες των ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων έχουν γίνει και έρευνες για πιθανές επιβλαβείς επιπτώσεις σε περιπτώσεις υψηλής κατανάλωσης ψαριών, γι’ αυτό η κατανάλωση φυτικών συμπληρωμάτων διατροφής μπορεί μόνο επωφελής να είναι για τον οργανισμό.
Πηγές:
http://www.becelproactiv.com.gr
http://blog.cookoo.gr
http://www.amna.gr
http://www.now.gr
